दूध दर खाली वर होताना बऱ्याच वेळा बोलले जाते की पिण्याचे पाणी देखील २० रुपये लिटर ने मिळते, आणि दुधाची किंमत त्यापेक्षाही कमी आहे. हे बोलणारा आणि ऐकणारा त्याचा राग व्यक्त करत असतो. केलेल्या मेहनतीचा योग्य परतावा न मिळणे याबद्दल आलेल्या निराशा आणि रागातून असे व्यक्त होते आणि ते साहजिकच आहे. पण हे योग्य आहे का ? खरच दुधाची किंमत पाण्यापेक्षा कमी केली जाते का ? उत्तर देण्याआधी एक गोष्ट वाचू चला (उत्तर लेखाच्या शेवटी आहे, पूर्ण लेख नीट समजून वाचला तरच उत्तर समजेल आणि तुमचे जीवन ही बदलून जाईल) गोष्ट अशी – गौतम बुद्ध एकदा रस्त्याने चालले असताना अनुयायांनी […]
पुढे वाचा
कल्पना करा कोणी तुमच्या मनातील गोष्ट हेरून नेमकी तीच गोष्ट केली आणि त्यामुळे तुमचा प्रचंड फायदा झाला. एखादा नवस पावल्यासारखेच असेल ते. आम्ही जाणून आहोत तुमच्या मनातील काही गोष्टी. रोजच्या धकाधकीच्या जीवनात आपण एकसारखा दिनक्रम चालवत असतो. तरी देखील मनामध्ये अनेक गोष्टी घोळत असतात. विविध कामे करणे जसे की “अत्यंत आवश्यक” ते “केले तर फार बरे होईल” अशा कामांची पेंडिंग यादीच आपल्या मनात एका कोपऱ्यात घर करून असते. उदाहरणार्थ, आपल्या हिरो किंवा होंडाची ऑईल बदलण्याची वेळ कधीची टळून गेलेली असते तरी आपण तिला सर्व्हिसिंग करण्यात आज उद्या करत आळस करत असतो. आईची औषधे आणायची राहिलेली असतात. गेलेली ट्यूब बदलून लावायची […]
पुढे वाचा
अशी कोणती एक गोष्ट आहे जी तुमचे महिन्याला प्रति गाय हजारो रु आणि दिवसाला १ लिटर पर्यंत दूध हानी वाचवू शकते ? पुढे वाचा. विचार करा, कारखाना तुम्ही चालवताय आणि आत मध्ये दुसरीच कंपनी तुमच्या कच्च्या मालापासून आपले उत्पादन तयार करत आहे. भरीस भर म्हणून कारखाना आणि कारखान्यातून बाहेर पडणारे सांडपाणी देखील खराब होते आहे, ज्याचा तुम्हाला दंड बसत आहे. कारखाना आजारी पडतो आहे. दूध-व्यवसायात हे कसे होते ? आदरणीय पाहुण्यांमुळे. कोण आहेत हे आगंतुक ? यांचे नाव काय ? जंत – परजीवी, कृमी, parasite, worm इत्यादी मित्रांनो, शाळेत शिकलो आहे, मातीत किंवा घाणीत हात घालून त्यावाटे आपल्या पोटात जंत […]
पुढे वाचा
सिमेन स्ट्रॉ / वीर्यकांडी वरील माहिती कशी वाचावी ? How to Read Semen Straw Marathi पॉवरगोठा बनवून दूध व्यवसाय चांगल्या पद्धतीने करण्यासाठी जातिवंत गाय निर्मिती हे मुख्य ध्येय असते. त्यासाठी नैसर्गिक रेतन ऐवजी कृत्रिम रेतन चा सल्ला हमखास दिला जातो. बहुसंख्य शेतकरी, आज चांगली जातिवंत, जास्त दूध देणारी संकरित कालवड किंवा गाय तयार करण्यासाठी कृत्रिम रेतन चाच उपयोग करतात. हे करत असताना, इन-ब्रीडिंग (भावकीतील प्रजनन) टाळण्यासाठी प्रत्येक वेळी वेगळ्या वळूचे वीर्य (सिमेन) वापरण्याचा सल्ला दिला जातो. प्रत्येक पिढी मध्ये वेगळा वळू वापरला पाहिजे. आता हे कसे साध्य होईल – तर नोंदी केल्याने. कोणत्या क्रमांकाच्या गाईला कोणता वळू लावला, हे लिहून […]
पुढे वाचा
दंगल, हंगेरी, आणि दुग्धव्यवसाय ?? काय बोलताय काय ? उत्कंठावर्धक गोष्ट आहे, शेवटपर्यंत वाचा. १९६० च्या दशकात लाझलो पोल्गर यांनी आपल्या होणाऱ्या बायकोला पत्रे लिहिली. त्यात लग्नासाठी एक अट घातली. होणाऱ्या मुलांना तुफान प्रतिभाशाली बनवायचे या एकाच उद्देशाने आपले लग्न असेल. क्लारा यांनी ती मान्य केली. युक्रेन सोडून क्लारा लाझलो यांच्याकडे हंगेरी मध्ये आल्या. दोघे मिळून कोणती कला किंवा विषय धरून मुलांना प्राविण्य द्यायचे याबद्दल विचार करत होते. बहुभाषी बनवायचे (खूप साऱ्या भाषा येणारी मुले) की गणिती पंडित बनवायचे – मुलगी झाली तर १९६०-७० च्या काळात महिला गणितज्ञ कोणीच नव्हते, खूप प्रसिद्धी मिळाली असती. पण त्यांनी तिसरा पर्याय निवडला. कोणता […]
पुढे वाचा
Dairy Farming in Maharashtra Marathi Mahiti काही वेळा काही साध्या गोष्टी आपण क्लिष्ट किचकट करून टाकतो. दुग्ध-व्यवसाय भलेही थोडा किचकट आणि अवघड असेल, पण त्यात नफा कमविण्याचे शाश्वत मार्ग आहेत. ते काटेकोरपणे पाळले तर प्रत्येक जण नफ्यात धंदा करू शकतो. काय आहेत त्या ७ गोष्टी ज्याने तुमचा धंदा किफायतशीर होऊ शकतो. #१ मुक्त संचार गोठा – कमी खर्च, कमी कष्ट मुक्त गोठ्यात, गाईंना फिरण्याचे स्वातंत्र्य आणि २४ तास स्वच्छ पाणी पिण्यास मिळते. गाईंना बंदिस्त, तणावपूर्ण जीवनापासून आणि मालकाला गाईची जागा बदलणे, शेण उचलणे, गाई धुणे, खरारा करणे आदी कष्टदायी कामांपासून मुक्तता मिळते खर्च आणि कष्ट कमी करण्यासाठी मुक्त गोठ्याचा उत्तम पर्याय आहे. १ […]
पुढे वाचा
मुक्त गोठ्याची रचना करताना करायच्या सोप्या ५ युक्त्या (मुक्त संचार गोठा डिझाईन Mukta Sanchar Gotha Design ) बरेचदा पशुपालक शेतकरी विचारणा करतात की मुक्त गोठ्याचा प्लॅन, किंवा डिझाईन पुरवा म्हणून. शक्यतो प्रत्येकाची उपलब्ध जागा आणि इच्छा अपेक्षा वेगवेगळ्या असल्याने एक ढोबळ, ठोकळा प्लॅन देणे अवघड ठरते. आपापल्या परसातील, गोठ्याच्या आजूबाजूची जागा लक्षात घेऊन तसेच इतर शेतकऱ्यांचे गोठे पाहून मुक्त गोठ्याची रचना केलेले फायदेशीर ठरते. पॉवरगोठा करायचा असेल तर हे करताना खालील ५ गोष्टी ध्यानात ठेवाव्यात आणि अंगभूत कराव्यात म्हणजे जास्तीत जास्त फायदा मिळेल. #१ मुक्त गोठ्याचा आकार मुक्त गोठ्याचा आकार आणि डिझाईन तुमच्या सध्याच्या गोठ्याची रचना आणि तुम्हाला उपलब्ध असलेल्या […]
पुढे वाचा
मुक्त गोठा आणि त्याचे महत्त्व या विषयी पॉवरगोठा मधून बरेचदा लिहिले आणि बोलले गेले आहे. मुक्त गोठ्याविषयी अधिक माहिती, फोटो मिळावे या साठी भरपूर पशुपालक मित्रांचे संदेश, ई-मेल, वेबसाईट वर कमेंट रुपी विनंत्या आल्या आहेत. चांगल्या दुग्ध-व्यवसायासाठी मुक्त गोठा आणि सोप्या युक्ती (Dairy Farming Maharashtra) आज मुक्त गोठ्यामधील छोट्या परंतु भरपूर लाभदायक १ युक्ती तुम्हांला सांगू इच्छितो. सांगू ना ? मुक्त गोठ्यात गाई संभाळल्यामुळे गाई निरोगी राहतात असे आम्ही म्हणतो. का ? ते ठाऊक आहे का ? अर्थातच याआधी सांगितलेल्या आणि वेबसाईट वर लिहिलेल्या गोष्टी – गाई स्वच्छंदी, तणावमुक्त राहतात. नेहमी कोरड्या जागी बसतात त्यामुळे स्वच्छ राहतात. कास ओली होत नाही आणि गाई […]
पुढे वाचा
नोंदवही आणि दूध-धंदा याबद्दल हा लेख आहे. दूध धंद्यातील अडचणी आणि विविध नोंदींचे महत्त्व नवीन दूध धंदा चालू करणारे भरपूर उत्सुक युवक आहेत. दरवर्षी होणारे वासरू, २०-३० लिटर दूध देणाऱ्या संकरित गाई, भरपूर दराने विकले जाणारे देशी गाईंचे A२ दूध, इत्यादी आकर्षणे पाहून इच्छुक बनणारे खूप लोक आहेत ज्यांनी यापूर्वी कधीच दूध व्यवसाय केला नसेल. त्याच बरोबर त्यांच्या विरोधी मत असणारे आणि त्यांना परावृत्त करणारे दूध व्यावसायिक सुद्धा भरपूर आहेत. कारण एकच – दूध धंदा परवडत नाही. आधीच दुष्काळ, मुरघास केलेला नाही, लाळ्या खुरकूत ची साथ, वर्षभर कमी राहिलेले दूध दर आणि सतत आजारी पडणारी जनावरे. […]
पुढे वाचा
दूध-धंदा करताना सगळ्यात मोठी अडचण म्हणजे दुधाचा उत्पादकाला मिळणारा दर . दुधाचे दर सतत वर खाली होत राहतात. जगातील दूध पावडर दरानुसार ते बदलत राहतात आणि उदाहरणार्थ 2018 मध्ये तर ते रेकॉर्ड कमी पातळीवर खाली होते. शासन निर्णयाप्रमाणे दर लागू झाले नसल्यास 16-17 रुपये लिटर प्रमाणे दूध उत्पादकांना दर मिळत होता. २०२० मध्ये ही लॉक डाऊन संकटामुळे काही ठिकाणी दर कमी झाले आहेत. मग रेकॉर्ड कमी दर असताना कसा काय दूध-धंदा करायचा बाबानू ? घरचा असला तरी काय झालं – चारा फुकट मिळत नाही. लेबर चा पगार तर द्यावाच लागतो की. लय भारी मॅनेजमेंट केला, तरी गाय आजारी पडल्यावर डॉक्टर […]
पुढे वाचा